Tỷ lệ phương tiện sử dụng điện, năng lượng xanh đạt tối thiểu 50% từ năm 2030
Với mục tiêu giảm phát thải ròng khí nhà kính về “0” đến năm 2050, cũng như thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26), Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đã ký Quyết định số 876/QĐ-TTg về “Phê duyệt Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí carbon và khí mêtan của ngành Giao thông vận tải”.
Đối với đường bộ, cần thúc đẩy sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và chuyển đổi sử dụng các loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ sang sử dụng điện; mở rộng phối trộn, sử dụng 100% xăng E5 với các phương tiện cơ giới còn lưu hành; phát triển và xây mới hạ tầng sạc điện đáp ứng nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.
Về đường sắt, cần nghiên cứu thí điểm sử dụng phương tiện đường sắt sử dụng điện, năng lượng xanh trên các tuyến đường sắt hiện tại. Đầu tư xây dựng các tuyến đường sắt mới theo định hướng điện khí hóa; xây dựng kế hoạch và đầu tư theo lộ trình thay thế phương tiện đường sắt cũ hết niên hạn bằng loại phương tiện có thể chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh; khuyến khích chuyển đổi trang thiết bị bốc, xếp tại các nhà ga sang thiết bị sử dụng điện, năng lượng xanh.
Đường thủy nội địa cũng được khuyến khích đầu tư, đóng mới, nhập khẩu, chuyển đổi phương tiện thủy nội địa sử dụng nhiên liệu hoá thạch sang sử dụng năng lượng xanh.
Đặc biệt, trong giao thông đô thị, từ năm 2025, 100% xe buýt được thay thế, đầu tư sử dụng điện, năng lượng xanh. Tỷ lệ đảm nhận của vận tải hành khách công cộng tại Hà Nội đạt 45 - 50%; Thành phố Hồ Chí Minh đạt 25%; Đà Nẵng đạt 25 - 35%; Cần Thơ đạt 20%; Hải Phòng đạt 10 - 15%; đô thị loại I đạt ít nhất 5%. Từ năm 2030, tỷ lệ phương tiện sử dụng điện, năng lượng xanh đạt tối thiểu 50%; 100% xe taxi được thay thế, đầu tư mới sử dụng điện để đến năm 2050, 100% xe buýt, xe taxi hoàn toàn sử dụng năng lượng xanh.
Về hàng không, từ năm 2035, sử dụng tối thiểu 10% nhiên liệu bền vững cho một số chuyến bay ngắn; 100% phương tiện chở khách và phương tiện khác trong sân bay đầu tư mới sử dụng điện, năng lượng xanh. Từ năm 2040, tất cả các phương tiện hoạt động trong khu bay sử dụng điện, năng lượng xanh. Đến năm 2050, cần chuyển đổi sử dụng 100% năng lượng xanh, nhiên liệu hàng không bền vững để giảm tối đa lượng phát thải khí nhà kính.
Giải pháp thúc đẩy chuyển đổi năng lượng xanh
Trong nhiệm vụ và giải pháp đề xuất để thí điểm, nâng cao chương trình chuyển đổi năng lượng xanh, Chính phủ tập trung vào xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách quy hoạch liên quan đến chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí nhà kính; bổ sung sửa đổi, hoàn thiện các quy định về điều kiện tham gia giao thông, điều kiện kinh doanh, đăng kiểm để giảm dần số lượng và tiến tới loại bỏ hoàn toàn phương tiện, trang thiết bị giao thông vận tải sử dụng nhiên liệu.
Chuyển đổi phương tiện sử dụng điện và năng lượng xanh đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, phương tiện thủy nội địa, tàu biển hoạt động tuyến nội địa, tàu bay. Cùng với đó, phát triển kết cấu hạ tầng giao thông xanh cho đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa, hàng hải và hàng không bằng cách xây dựng tiêu chí môi trường xanh, quy hoạch những hệ thống hạ tầng cung cấp điện, năng lượng xanh hữu dụng.
Về đường thủy nội địa, cần nghiên cứu xây dựng tiêu chí cảng xanh, tuyến vận tải xanh làm cơ sở mới của cơ chế, chính sách, áp dụng thí điểm tại một số cảng thủy nội địa và nghiên cứu, đưa một số tuyến vận tải thủy trở thành tuyến vận tải xanh.
Đồng thời nghiên cứu, điều chỉnh và bổ sung các chiến lược, quy hoạch ngành kỹ thuật quốc gia, chuyên ngành giao thông vận tải nhằm triển khai thực hiện kết cấu hạ tầng, trang thiết bị phù hợp với định hướng sử dụng điện, năng lượng xanh, giảm phát thải khí nhà kính một cách hiệu quả.
Từng bước tăng cường hợp tác quốc tế, khoa học công nghệ, phát triển nguồn nhân lực; huy động mọi nguồn lực trong nước và quốc tế để thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp giảm phát thải khí nhà kính, chuyển đổi năng lượng xanh trong ngành giao thông vận tải; nghiên cứu, phát triển ứng dụng và chuyển giao công nghệ phương tiện, thiết bị sử dụng điện, năng lượng xanh, kết cấu hạ tầng xanh.