Dù các thương hiệu Mỹ thường được nhắc tới như tiên phong trong lĩnh vực xe điện, nhưng ít người biết rằng còn có một cái tên ấn tượng khác đến từ Nhật Bản, Nissan. Nissan được biết là công ty đi đầu trong lĩnh vực điện khí hóa nổi danh với mẫu Nissan Leaf - mẫu xe chạy điện 100% đầu tiên trên thế giới được thiết kế thương mại.
Những thành tựu đáng nể với xe điện
Lịch sử xe điện của Nissan thực sự đã bắt đầu từ hơn bảy thập kỷ trước. Năm 1947, hai năm sau Thế chiến thứ hai, Nhật Bản thiếu hụt dầu mỏ, hàng hóa và thực phẩm trầm trọng nhưng nguồn cung điện vẫn thặng dư vì hầu như chưa có các thiết bị gia dụng và số lượng người sử dụng điện vào thời điểm đó còn ít. Tình thế thời điểm đó đã khơi nguồn cảm hứng cho sự sáng tạo của những kỹ sư Nissan và chiếc xe điện đầu tiên đã ra đời - một chiếc xe điện nguyên mẫu có 2 chỗ, tải trọng 500kg với động cơ 4,5 mã lực và thiết kế hoàn toàn mới. Mẫu xe này mang tên TAMA - đặt theo tên địa điểm đặt nhà máy sản xuất ra nó.
Chiếc xe có thiết kế và cấu tạo độc đáo, sử dụng nhiều ý tưởng đặc biệt như ngăn chứa pin được đặt dưới sàn trong cabin. Trong các bài kiểm tra hiệu suất đầu tiên do Bộ Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản tiến hành vào tháng 3 năm 1948, TAMA đã dễ dàng giành được những danh hiệu cao nhất.
Nissan còn được biết đến là nhà sản xuất mẫu xe điện đầu tiên trên thế giới sử dụng pin lithium ion. Năm 1990, Nissan quyết định sử dụng pin lithium ion thương mại đầu tiên trên thế giới bởi tập đoàn Sony và bắt đầu hợp tác phát triển với Sony vào năm 1992. “Prairie Joy EV” là mẫu EV đầu tiên trên thế giới sử dụng pin lithium ion và được kinh doanh từ năm 1997. Mẫu xe có hiệu suất tốc độ tối đa lên đến 120km/h và quãng đường đi được mỗi lần sạc trên 200km.
Nissan Prairie Joy sau đó được ra mắt tại Triển lãm Ô tô Tokyo lần thứ 31 vào năm 1995. Đây là mẫu xe điện đầu tiên trên thế giới được sử dụng pin lithium-ion dạng hình trụ. Nó được sản xuất giới hạn khoảng 30 chiếc và được bán cho các đơn vị khác nhau từ năm 1997. Prairie Joy EV cũng được sử dụng như một phương tiện hỗ trợ trong suốt sáu năm bởi nhóm thám hiểm Bắc Cực Quốc gia Nhật Bản tại trạm nghiên cứu ở Ny-Alesund, Svalbard, Na Uy từ năm 2000 đến năm 2006. Với sự xuất hiện của mình, Prairie Joy EV đã chứng minh tính khả thi và độ bền của pin lithium-ion trong các điều kiện khắc nghiệt nhất trên thế giới.
Năm 2010, Nissan tiếp tục cho ra mắt mẫu xe thương mại thuần điện đầu tiên trên toàn cầu - Nissan Leaf. Nissan Leaf đã nhanh chóng trở thành mẫu xe thuần điện bán chạy nhất thế giới trong gần 1 thập kỷ, từ 2010 đến hết 2019. Tính đến nay, Nissan đã bán được hơn 601.000 chiếc Nissan LEAF trên toàn cầu.
Ở lần nâng cấp tiếp theo vào năm 2018, Nissan Leaf có kiểu dáng hatchback hiện đại và thể thao hơn. Phiên bản này, chiếc xe được nâng cấp hệ thống pin lên 40kWh, với động cơ có sức mạnh 147 mã lực (110 kW). Ngoài ra, bản 2018 được tích hợp sạc nhanh, nạp 80% dung lượng pin sau 40 phút.
Đây cũng là mẫu xe mang về cho Nissan hàng loạt giải thưởng danh giá: Xe của Năm tại châu Âu vào năm 2011; World Car of the Year vào năm 2011, New York International Auto Show; Xe của Năm 2011-2012 tại Nhật Bản; Xe xanh toàn cầu năm 2018 - WCA 2018; Giải thưởng Thiết kế tốt nhất năm 2019 tại Úc.
Tiếp nối những thành công của các thế hệ đi trước, thế hệ thứ 3 của mẫu xe điện lâu đời bậc nhất Nissan Leaf sẽ có kiểu dáng SUV thay vì hatchback như hiện tại. Nissan Leaf 2025 thế hệ thứ 3 có thể sẽ trở thành một chiếc SUV thay vì giữ nguyên kiểu dáng hatchback như hiện hành. Dự kiến, mẫu EV mới sẽ ra mắt vào năm 2025, phát triển trên nền tảng CMF-EV của Liên minh Renault-Nissan-Mitsubishi.
Ngoài ra, mẫu xe thuần điện mới của thương hiệu Nissan, Ariya, được chính thức ra mắt tại triển lãm Tokyo 2019 dưới dạng xe concep đã nhận được nhiều lời khen từ phía truyền thông cũng như công chúng toàn cầu nhờ thiết kế cực ấn tượng. Nissan Ariya cũng nhanh chóng gặt hái được các giải thưởng quan trọng, như Giải thưởng Thiết kế iF tại Đức năm 2022.
Giải thưởng thiết kế iF là một trong những giải thưởng thiết kế danh giá nhất thế giới. Trong cuộc thi, một ban giám khảo độc lập gồm 132 chuyên gia thiết kế đã đánh giá 10.776 sản phẩm và dự án từ 57 quốc gia.
Công nghệ tự sạc tiên tiến
Từ những thành công trong lĩnh vực xe điện, Nissan còn song song phát triển các công nghệ xe xanh khác phù hợp với xu thế thời đại như công nghệ tự sạc e-Power, với cùng mục đích giảm thiểu giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và giải quyết ô nhiễm không khí, ô nhiễm tiếng ồn.
Công nghệ xe điện tự sạc này hiện đang được phát triển độc quyền bởi Nissan và được áp dụng trên khá nhiều các sản phẩm mới của thương hiệu như Nissan Kicks, Nissan X-Trail, Nissan Note, Nissan Qashqai. Khác với công nghệ xe thuần điện, công nghệ xe điện tự sạc, Nissan e-Power giúp chiếc xe vận hành như một mẫu xe điện nhưng không yêu cầu trạm sạc hay các cơ sở hạ tầng đi kèm.
Công nghệ e-Power là hệ thống truyền động hoàn toàn bằng động cơ điện, các bánh xe được dẫn động 100% thông qua mô-tơ điện công suất cao. Tuy nhiên, thay vì sạc lại pin bằng cách cắm điện. Pin của e-Power sẽ được sạc trực tiếp bằng động cơ đốt trong trên xe.
e-Power của Nissan từng giành được các giải thưởng danh giá như: Giải thưởng Công nghệ của năm, năm 2021 tại Nhật Bản, Giải Green Hero vinh danh công ty tiên phong đầu tư vào các phương tiện không phát thải và kế hoạch sản xuất xe điện bền vững, năm 2022 tại Anh. Hãng xe Nhật Bản cho biết mục tiêu là tập trung cung cấp các dòng ô tô điện tự sạc thông qua công nghệ e-Power cho các thị trường thiếu trạm sạc nhưng đang có nhu cầu sở hữu xe điện cao, trong đó có Việt Nam.
Thực tế, thị trường Đông Nam Á đang có những sự chuyển dịch về nhu cầu sử dụng xe. Các nước đều có chính sách hỗ trợ cho các dòng ô tô điện. Tiêu biểu như Việt Nam, xe sử dụng động cơ điện (chạy điện toàn phần) được hỗ trợ 100% lệ phí trước bạ từ 1/3/2022. Tuy nhiên, một trong những vấn đề đối với xe điện ở các quốc gia như Việt Nam là hệ thống trạm sạc chưa phổ biến. Để giải quyết bài toán này, mỗi hãng sẽ có cách tiếp cận khác nhau. Trong đó, Nissan định hướng tìm đến các thị trường tiềm năng bằng những mẫu xe chạy điện tự sạc và e-Power là lời giải được cho hợp lý nhất vào thời điểm hiện tại của hãng.