Phà chở khách không phát thải, chạy hoàn toàn bằng điện. Thủ đô Stockholm của Thụy Điển gồm 14 hòn đảo kết nối với nhau bằng 57 cây cầu nên từ lâu người dân ở đây đã quen với việc đi lại bằng tàu thủy. Với khoảng 756.000 tàu phục vụ cho các hoạt động giải trí, Thụy Điển thuộc vào hàng những quốc gia có lượng tàu du lịch nhiều nhất thế giới tính trên đầu người.
Tuy nhiên, phương tiện này đi kèm với cái giá về môi trường. Những con tàu di chuyển tới tốc độ cao tạo ra sóng phá hủy đáy biển, tiếng ồn động cơ làm ảnh hưởng tới đời sống tự nhiên và tàu du lịch chiếm 25% trong tổng lượng phát thải CO2 của hoạt động vận tải biển tại Thụy Điển năm 2020.
Để giải quyết những vấn đề này, mới đây, công ty khởi nghiệp Candela đã công bố ý tưởng thiết kế những chiếc tàu chạy bằng pin điện, có thể cắt giảm lượng phát thải và rút ngắn đáng kể thời gian di chuyển, dự kiến sẽ đi vào hoạt động trong năm tới.
Trước đây, Candela từng thiết kế tàu cánh ngầm không phát thải, chạy hoàn toàn bằng điện, bán hơn 100 mẫu tàu du lịch dài gần 9m, mang tên C8 chỉ trong vòng 6 tháng sau khi ra mắt vào tháng 8/2021.
Tàu cánh ngầm được thiết kế với những đôi cánh gắn vào mặt dưới thân tàu có tác dụng nâng tàu lên khỏi mặt nước, hạn chế ma sát, giúp tàu di chuyển nhanh hơn và tăng hiệu suất của pin. Được làm từ sợi cacbon composite, thân tàu có trọng lượng rất nhẹ giúp tàu như “bay” trên mặt nước.
Theo bà Elise Georgeff, nhà nghiên cứu thuộc Hội đồng Giao thông Sạch Thế giới, việc sử dụng pin điện hiện chưa thích hợp với các tàu cỡ lớn bởi cần pin có trọng lượng và kích thước lớn nhưng các phà chở khách cỡ nhỏ trên tuyến đường cố định, ngắn có thể đi đầu trong ứng dụng pin điện.
Cũng bởi nguyên nhân trên, Candela đang mở rộng ra các loại tàu thương mại chặng ngắn như taxi nước, phà chở khách sử dụng pin điện có thể chở 6-30 hành khách. Dự án đầu tiên của công ty là phà chở khách 30 chỗ sẽ đi vào thử nghiệm trên tuyến đường tại Stockholm vào năm tới.
Theo ông Gustav Hemming, quan chức thuộc cơ quan vận tải đường thủy của Stockholm, việc đưa vào vận hành tàu cánh ngầm trên các tuyến phà sẽ giúp giảm hơn một nửa thời gian đi lại tại Stockholm so với hiện tại cũng như giảm mức ảnh hưởng tới đời sống tự nhiên và môi trường biển.
Ngoài ra, việc rút ngắn thời gian di chuyển bằng phà sẽ giúp san sẻ lượng người tham gia giao thông trên bộ, giảm tắc nghẽn và ô nhiễm không khí từ khí thải ô tô.
Tuy nhiên, mức giá các phà chở khách của Candela hiện khá cao. Giá bán lẻ mẫu tàu C-8 của Candela là 320.000 USD, tương đương với các loại tàu du lịch sử dụng pin điện thuộc phân phúc xa xỉ. Tuy nhiên, theo Candela, chi phí vận hành giảm 90% so với tàu sử dụng động cơ đốt trong.
Theo ông Hasselskog, công ty đã nhận được những tín hiệu tích cực cho thấy sự quan tâm tới tàu sử dụng pin điện. Bên cạnh 100 chiếc C-8 đã bán, hãng còn nhận được đơn đặt hàng 200 chiếc nữa và mẫu phà chở khách P-12 đã nhận được một số đơn đặt hàng từ Na Uy.
Trong thời gian tới, Candela sẽ tìm cách mở rộng quy mô sản xuất để đáp ứng yêu cầu và đẩy mạnh tự động hóa trong quá trình sản xuất nhằm hạn giá thành sản phẩm.