Ủy ban Bảo vệ môi trường biển (MEPC) của Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO), tại khóa họp thứ 75 (từ ngày 16-20/11/2020), đã đồng ý với dự thảo các biện pháp bắt buộc mới nhằm giảm phát thải khí nhà kính (GHG) từ hoạt động vận tải biển.
Dự thảo các biện pháp, được xây dựng dựa trên các yêu cầu về hiệu quả năng lượng đã có sẵn, cung cấp khuôn khổ pháp lý có thể thực thi toàn cầu về các biện pháp giảm thiểu carbon kỹ thuật và vận hành tàu khác nhau thông qua việc sửa đổi, bổ sung đối với Phụ lục VI "Các quy định về ngăn ngừa ô nhiễm không khí từ tàu" của Công ước Quốc tế về ngăn ngừa ô nhiễm do tàu gây ra (Công ước MARPOL). Sửa đổi, bổ sung bao gồm các biện pháp ràng buộc pháp lý để giảm 40% cường độ carbon so với năm 2008 trên toàn bộ đội tàu biển thế giới vào năm 2030 và hệ thống xếp hạng A-E bắt buộc để khuyến khích các chủ tàu cải thiện hiệu quả carbon trên các tàu của họ.
Các quy tắc hiện hành yêu cầu tàu phải được đóng và thiết kế để tiết kiệm năng lượng hơn so với đường cơ sở, dựa trên Chỉ số thiết kế hiệu quả năng lượng (EEDI). Các nhà khai thác tàu cũng được yêu cầu có kế hoạch để nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng thông qua các biện pháp khác nhau dành riêng cho tàu dựa trên Kế hoạch quản lý hiệu quả năng lượng tàu (SEEMP). Dự thảo sửa đổi, bổ sung đối với Phụ lục VI của Công ước MARPOL vừa được MEPC nhất trí được xây dựng dựa trên các yêu cầu này bằng cách đưa ra cách thức mà các tàu hiện có được trang bị và bổ sung, dựa trên Chỉ số hiệu quả năng lượng mới của tàu hiện có (EEXI) và Chỉ số cường độ carbon (CII), đề cập hoạt động cụ thể của tàu.
Theo các biện pháp mới, mọi tàu sẽ phải đáp ứng một EEXI cụ thể, đo lường hiệu quả năng lượng của tàu dựa trên hệ số giảm thiểu bắt buộc được biểu thị bằng phần trăm so với đường cơ sở của EEDI. CII, được tính toán thông qua hệ thống thu thập dữ liệu bắt buộc về mức tiêu thụ dầu nhiên liệu cho các tàu có tổng dung tích lớn hơn 5.000GT, sẽ xác định hệ số giảm hàng năm cần thiết để đảm bảo tàu liên tục cải thiện cường độ carbon hoạt động. Thang đánh giá A-E sẽ được ghi lại trong SEEMP của mỗi tàu, cho biết mức độ thực hiện CII.
Các tàu được xếp hạng D hoặc E trong ba năm liên tiếp sẽ phải nộp kế hoạch hành động khắc phục để đạt được mức C hoặc cao hơn. IMO khuyến khích các chính quyền hàng hải, chính quyền cảng và các bên liên quan khác cung cấp các ưu đãi cho các tàu có xếp hạng A hoặc B. IMO sẽ đánh giá hiệu quả của việc thực hiện EEXI và CII trước tháng 01/2026.
MEPC đã đạt được sự đồng thuận nêu trên sau khi Báo cáo nghiên cứu GHG lần thứ tư của IMO được công bố trong tháng 8/2020 cho thấy mặc dù thương mại hàng hải tăng trưởng 40% trong giai đoạn 2008-2018, cường độ carbon của vận tải biển quốc tế đã cải thiện khoảng 30% và tổng lượng phát thải GHG từ vận tải biển giảm 7% trong cùng thời kỳ. Chịu trách nhiệm vận chuyển 90% thương mại thế giới tính theo khối lượng, vận tải biển chiếm 3% lượng phát thải carbon dioxide (CO2) do con người tạo ra, và đốt cháy 5 triệu thùng nhiên liệu hóa thạch mỗi ngày. IMO đang đặt mục tiêu giảm 50% lượng phát thải GHG vào năm 2050 so với mức của năm 2008.
Dự thảo sửa đổi, bổ sung đối với Phụ lục VI của Công ước MARPOL được phát triển bởi phiên họp thứ bảy của Nhóm công tác chuyên trách về giảm phát thải khí nhà kính từ tàu (ISWG GHG 7) vào tháng 10/2020. MEPC sau đó đã phê chuẩn sửa đổi, bổ sung này tại phiên họp thứ 75. Dự thảo sửa đổi, bổ sung hiện đang được các quốc gia thành viên IMO đánh giá tác động, và được chuyển tiếp để thông qua tại phiên họp thứ 76 của MEPC trong năm 2021./.