Nhiều chính sách mới thúc đẩy phát triển xe điện

Đại diện nhiều cơ quan quản lý và các chuyên gia cho biết, cơ hội phát triển xe điện đang rất rộng mở và sẽ tiếp tục có những chính sách để hỗ trợ, thúc đẩy phát triển loại phương tiện này.

Nhiều ưu đãi lớn về thuế, phí

Tại hội thảo “Phát triển phương tiện giao thông đường bộ sử dụng điện hướng tới chuyển đổi năng lượng xanh” do Bộ Giao thông vận tải phối hợp với Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) và Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam tổ chức ngày 20/10, đề cập những chính sách thuế dành cho phương tiện xanh trong tương lai, bà Trần Thị Bích Ngọc, Trưởng phòng Chính sách thuế xuất, nhập khẩu (Vụ Chính sách thuế - Bộ Tài chính) cho biết, hiếm có ngành nào được hỗ trợ nhiều về chính sách thuế như ngành công nghiệp ô tô.

Đối với xe điện, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ và Quốc hội rất nhiều văn bản ưu đãi về thuế, phí.

Trong bộ linh kiện của xe điện nhập khẩu về đều được áp mức thuế 0%, trong khi nếu là ô tô xăng nhập khẩu nguyên chiếc, mức thuế áp dụng thông thường là 70%.

Xe xăng kết hợp năng lượng điện (xe xăng lai điện) hoặc năng lượng sinh học hiện cũng được áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt bằng 70% mức thuế áp dụng cho xe chạy xăng, dầu.

Gần đây, Bộ Tài chính cũng trình, ban hành những văn bản trong đó giảm đáng kể mức tiêu thụ đặc biệt của ô tô chạy pin so với xe chạy xăng, dầu. Xe điện cũng có ưu đãi rất cao về lệ phí trước bạ, giảm 100% đối với 3 năm đầu và giảm 50% trong 2 năm tiếp theo.

“Với những chính sách trên, tôi tin sẽ góp phần khuyến khích người dân chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện vì người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi nhiều về chính sách thuế, phí. Đối với các trạm sạc, nếu đầu tư tại các địa bàn được ưu đãi cũng sẽ nhận được nhiều chính sách về đầu tư xây dựng trạm sạc”, bà Ngọc cho biết.

Đưa chính sách khuyến khích vào luật

Liên quan đến vấn đề quy hoạch trạm sạc, ông Tô Nam Toàn, Trưởng phòng Khoa học công nghệ môi trường & Hợp tác quốc tế (Cục đường bộ VN) cho biết, Chính phủ đang giao Bộ GTVT phối hợp với các địa phương phát triển hạ tầng sạc trên các đường quốc lộ và các đô thị.

Theo đó, Bộ GTVT sẽ chịu trách nhiệm phát triển hệ thống trạm sạc trên mạng lưới đường bộ mà Bộ GTVT quản lý như đường quốc lộ, đường cao tốc còn đường địa phương, đường đô thị sẽ do các địa phương chịu trách nhiệm.

“Chúng tôi đang xây dựng quy hoạch kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ cho mạng lưới quốc lộ, trong đó coi trạm sạc là một kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ, đặt trạm sạc trên quốc lộ và đường cao tốc. Dự kiến tháng 9/2023, Cục Đường bộ VN sẽ hoàn thành quy hoạch này để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt”, ông Toàn cho biết thêm.

Tại hội thảo, ông Phạm Tuấn Anh, Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp (Bộ Công thương) cho biết, chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô đã được phê duyệt từ năm 2014 nhưng hiện mọi thứ đã thay đổi rất nhiều. Thời gian tới, Bộ Công thương sẽ đề xuất sửa đổi chiến lược chiến lược phát triển công nghiệp ô tô phù hợp mục tiêu chuyển đổi năng lượng xanh ngành Giao thông vận tải.

Khi được hỏi, dự thảo Luật Đường bộ sửa đổi đang được xây dựng, có chính sách mới nào nhằm khuyến khích phát triển xe điện không, ông Đỗ Công Thủy, Trưởng phòng vận tải và quản lý phương tiện người lái (Cục Đường bộ VN) cho biết, trên cơ sở Quyết định 876 của Thủ tướng, Bộ GTVT và Cục Đường bộ VN sẽ nghiên cứu lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh để đưa vào dự thảo luật.

Điều kiện thuận lợi để chuyển đổi sang xe điện

Trao đổi bên lề hội thảo, PGS. TS. Đàm Hoàng Phúc, Giám đốc chương trình Đào tạo Kỹ thuật ô tô (ĐH Bách Khoa Hà Nội) cho rằng: “Một điều rất may mắn là ngành công nghiệp ô tô tại Việt Nam phụ thuộc vào động cơ đốt trong không nhiều. Các doanh nghiệp vẫn còn ở mức đơn giản nên việc chuyển đổi từ sản xuất xe xăng sang xe điện đang rất thuận lợi. Các nhà sản xuất có thể coi đây là thời điểm vàng để chúng ta chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện.

Thị trường ô tô đang bước vào thời kỳ bùng nổ và người dân sẽ có nhu cầu mua xe rất cao. Đây cũng là cái thời điểm rất tốt để người tiêu dùng chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện.

Với những điều kiện hội tụ như trên cộng với lợi thế về nguồn năng lượng điện tái tạo rất lớn để đưa vào phục vụ cho hệ thống xe điện thì sự phát triển xanh trong giao thông sẽ vô cùng tiềm năng.

“Lộ trình thì Chính phủ đã có những mốc chuyển đổi xe xăng sang điện. Tôi cho rằng, lộ trình sẽ có những bước chuyển giai đoạn. Nói về xe điện chúng ta có những sự lựa chọn khác nhau cho từng giai đoạn. Tùy từng giai đoạn sẽ có hỗ trợ chính sách để đến năm 2050 tôi tin rằng chúng ta có thể hoàn thành chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện”, ông Phúc nhận định.

Chia sẻ tại hội thảo, bà Kathleen Dematera Contreras - Trưởng nhóm chính sách giao thông (Mạng lưới không khí sạch Châu Á) cho hay, kinh nghiệm của các nước như Thái Lan, Hà Lan, Indonesia, Ấn Độ đều có điểm giống Việt Nam là chia lộ trình thành 2 giai đoạn, gồm giai đoạn thứ nhất là chấm dứt sản xuất - lắp ráp - nhập khẩu xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch (trước năm 2030 - 2040); giai đoạn thứ hai là 100% phương tiện giao thông đường bộ sử dụng điện hoặc năng lượng xanh (mốc năm 2050).

Điểm khác là một số nước đưa ra lộ trình sớm hơn. Như Thái Lan đề ra lộ trình đến năm 2030, 100% phương tiện công cộng phải dùng năng lượng xanh, đến năm 2035 toàn bộ xe bán ra thị trường Thái Lan là xe điện. Với Indonesia, họ thành lập hẳn một ủy ban thuộc Chính phủ để điều phối lộ trình xe điện, với mục tiêu rất sớm, là đến năm 2025 phải có 25% số phương tiện giao thông đường bộ là xe điện.