Tuyến đường dài 412 km, phí tổn khoảng 7 tỷ USD, do Trung Quốc tài trợ phần lớn, sẽ khởi công trong tháng Tư năm 2011.
Khi hoàn tất, tàu tốc hành sẽ chạy trung bình với tốc độ 200km/h, đưa Lào trở thành một trong những nước có đường sắt cao tốc đầu tiên ở Đông Nam Á. Tàu sẽ đón khách từ năm nhà ga chính, gồm Boten, Oudomxay, Luang Prabang, Vangvieng và Viêng Chăn. Tuyến đường sắt sẽ giúp hình thành mạng lưới giao thông đường sắt nối Nam Trung Quốc và các nước trong khối Asean. Xe lửa khởi hành từ tỉnh Vân Nam (TQ) sẽ đi qua Lào, Thái Lan, xuống tới tận Singapore.
Mục đích thứ hai của tuyến đường sắt là chở hàng. Nghiên cứu tiền khả thi do chuyên gia Trung Quốc thực hiện cho thấy tàu hàng có thể chạy với vận tốc 120 km/giờ, giảm chi phí vận chuyển hàng hóa, tăng khối lượng giao dịch thương mại.
Ảnh: Tàu cao tốc của Trung Quốc
Tuy nhiên ý đồ chiến lược của tuyến đường sắt lớn hơn nhiều lợi ích kinh tế do trao đổi mậu dịch mang lại. Trung Quốc sẽ gia tăng ảnh hưởng đáng kể, về chính trị và kinh tế, tại vùng sâu của khối Asean. Nằm ở phía Tây của dãy Trường Sơn. Công nhân Trung Quốc sẽ được đưa sang xây tuyến đường sắt, lúc cao điểm có thể lên tới 50.000 người.
Núi rừng hiểm trở
Tuyến đường đi qua một số vùng có địa hình hiểm trở nhất của Lào. Dự án xe lửa cao tốc sẽ phải xây 190 cây số đường hầm và 90 cây số cầu vượt. Tuyến đường sắt cao tốc sẽ nối Viêng Chăn với Côn Minh vào năm 2015, và Bắc Kinh sau đó.
Trước mắt quan chức Trung Quốc nhấn mạnh đến lợi ích kinh tế của dự án, qua việc thúc đẩy giao lưu thương mại giữa TQ và Asean. Và đẩy mạnh việc tìm kiếm khoáng sản tại vùng chưa thông thương nhiều với thế giới bên ngoài.
Tháng 1 năm 2010 Hiệp định Mậu dịch Tự do giữa TQ và Asean chính thức có hiệu lực, mở ra cơ hội đầu tư và trao đổi thương mại tại thị trường liên vùng, với dân số hơn 1,9 tỷ người.
Tạp chí The Economist nhận định phần lớn hệ thống đường sắt tại Đông Nam Á do Anh và Pháp, hai nước cựu thực dân lắp đặt trong giai đoạn khai thác thuộc địa. Hệ thống cũ kỹ, xuống cấp này sắp tới sẽ được hồi sinh bằng nguồn viện trợ khổng lồ của Trung Quốc.
Ngoài Lào, Trung Quốc sẽ tham gia dự án liên doanh xây đường sắt cao tốc nối miền Đông Bắc Thái Lan với Bangkok. Và mở đường mới từ Bắc Miến Điện xuống Ấn Độ Dương.